Χρονικά των Τσακώνων – Τόμος ΚΓ(2) – Σχεδιασμός οργάνωσης Τσακώνικου Λαογραφικού Μουσείου

Ο Τσακώνικος λαϊκός πολιτισμός είναι ένα πολύ ενδιαφέρον πεδίο εθνολογικής και ανθρωπολογικής μελέτης. Η ιδιαίτερη διάλεκτος, οι εντυπωσιακές ενδυμασίες και τα μοναδικά έθιμα καθιστούν την Τσακώνικη λαογραφία ένα πεδίο που η ενδελεχής εξερεύνηση του μπορεί να αποφέρει σπουδαία αποτελέσματα στη διαμόρφωση της σύγχρονης πολιτιστικής ταυτότητας και στην εκμάθηση της Ιστορίας.

Ένα πρόβλημα που παρατηρείται, είναι ότι οι Τσάκωνες και τα έθιμα τους δεν είναι ιδιαίτερα δημοφιλή στον ευρύτερο ελληνικό πληθυσμό. Οι επιστήμονες των ανθρωπιστικών σπουδών είναι εκείνοι που γνωρίζουν τον Τσακωνικό πολιτισμό.

Ένα καλό μέσο όμως για τη γνωστοποίηση της τοπικής πολιτιστικής ταυτότητας στο ευρύτερο κοινό είναι ίδρυση λαογραφικού μουσείου. Επειδή όμως, λαογραφικά μουσεία υπάρχουν πολλά στην χώρα και κυρίως στις επαρχίες. Τα περισσότερα μουσεία όμως, χαρακτηρίζονται από έλλειψη κεντρικού σχεδιασμού. Συνήθως τοποθετούνται πολλά αντικείμενα χωρίς να φυλάσσονται ή μπορεί να συμβαίνει και το αντίθετο μπορεί τα εκθέματα να είναι λίγα και να υπάρχουν άδειοι χώροι, με αποτέλεσμα να μειώνεται το ενδιαφέρον του επισκέπτη.

Το Τσακώνικο Λαογραφικό Μουσείο θα πρέπει να διαμορφωθεί με πρότυπο το <<Μουσείο Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης>>, ως προς την οργάνωση, την φύλαξη των εκθεμάτων και την διοργάνωση παράλληλων εκδηλώσεων. Βέβαια το Τσακώνικο Λαογραφικό Μουσείο θα προσανατολίζεται κυρίως στα λαογραφικά έθιμα και στοιχεία
που εμφανίστηκαν στην περιοχή της Τσακωνιάς.

Κατά συνέπεια η μόνιμη συλλογή θα ήταν καλό να χωριστεί σε κατηγορίες οι οποίες θα αφορούν την καθημερινότητα των Τσακώνων, που θα περιλαμβάνει ενδυμασίες, γεωργικά εργαλεία, μαγειρικά σκεύη κ.α. Η δεύτερη θα αφορά την Τέχνη, δηλαδή έργα λαϊκής τέχνης και σαφώς τα τσακώνικα υφαντά και ένα τρίτο τμήμα θα αφορά τη διάλεκτο και την προφορική παράδοση. Η Τσακώνικη διάλεκτος είναι μια από τις αρχαιότερες που σώζεται μέχρι και σήμερα, είναι ένα πολύ σημαντικό στοιχείο του συγκεκριμένου πολιτισμού και δεν πρέπει να λείπει από το συγκεκριμένο μουσείο. Η καινοτομία του μουσείου θα μπορούσε να είναι η ανάδειξη της γλώσσας μέσα από τη χρήση οπτικοακουστικών πολυμέσων. Υπάρχουν ντοκουμέντα στα οποία οι ντόπιοι
παρουσιάζουν τη διάλεκτο ή που διηγούνται παραμύθια, δοξασίες και θρύλους.

Παράλληλα, ένα μουσείο πρέπει ν α προσελκύει συνεχώς επισκέπτες και ερευνητές, αυτό επιτυγχάνεται μέσα από μια σειρά πολιτιστικών και εκπαιδευτικών δράσεων όπως διοργάνωση περιοδικών εκθέσεων, διαλέξεις, διακλαδικές συνεργασίες και συνεργασίες με τοπικούς φορείς και συλλόγους.

Μια πολύ σημαντική έννοια που πρέπει να χαρακτηρίσει το μουσείο είναι η έννοια της εξωστρέφειας. Ένα σύγχρονο μουσείο δεν έχει στόχο να αποθηκεύει πολύτιμα αντικείμενα αλλά να δημιουργεί ευχάριστη εκπαιδευτική εμπειρία και να προάγει τον πολιτισμό. Επίσης και οι κάτοικοι θα μπορούσαν να δραστηριοποιούνται στο μουσείο είτε προσφέροντας εθελοντική εργασία, είτε ως εργαζόμενοι.

Βέβαια ένας τέτοιος θεσμός μπορεί να συμβάλλει θετικά στην αύξηση του τουρισμού και της τοπικής οικονομίας. Η περιοχή της Τσακωνιάς και συγκεκριμένα το Λεωνίδιο ενδείκνυται για πολιτιστικό τουρισμό, κάτι που μπορεί να οδηγήσει ποιοτικότερο τουρισμό και περισσότερο επικερδή.