Χρονικά των Τσακώνων – Τόμος ΚΓ(2) – Kynourians, Horeiatai, Prahioi. Evolution and transformations of a Region from the Bronze to the Early Bronze Age. The new evidence.

Tα τελευταία πέντε έτη, στη νότια Κυνουρία και με επίκεντρο την Πλάκα, το λιμάνι του Λεωνιδίου, εξελίσσεται μία ευρείας έκτασης και με πολλές στοχεύσεις ερευνητική προσπάθεια, η οποία περιλαμβάνει τόσο ανασκαφική διερεύνηση, όσο και έρευνες επιφανείας στην παραλία και την ενδοχώρα. Τα απροσδόκητα πρώτα αποτελέσματα των ερευνών αυτών, ανέδειξαν τη σημασία της θέσης των αρχαίων Πρασιών και της χώρας τους, στο μέσον της ανατολικής πελοποννησιακής παραλίας, στην είσοδο του Αργολικού κόλπου, στο μεταξύ της Αργολίδας, της Λακωνικής και των μεγάλων κέντρων που αναπτύχθηκαν σε αυτές διαχρονικά.

Η νότια Κυνουρία, η ιστορική Τσακωνιά, κενός χάρτης μέχρι πρότινος, στην αρχαιολογική έρευνα αποτελεί πλέον παρελθόν. Το Αρχαιολογικό Πρόγραμμα Νότιας Κυνουρίας, εφάμιλλο ανάλογων ερευνητικών προγραμμάτων στην Αργολίδα (Southern Argolid Survey, Nemea Valley Survey, Berbati Valley Survey κ.λπ) τη Λακωνία (The Laconia Survey) ή την Αρκαδία (The Asea Valley Survey), διακρίνεται επιπλέον για την εξής ειδοποιό διαφορά: Επικεντρώνεται σε μία διακριτή γεωγραφικά, πολιτιστικά και πολιτικά περιφέρεια και συνδυάζει αποτελέσματα ερευνών επιφανείας με ανασκαφική διερεύνηση του κέντρου αυτής της πολιτικής και γεωγραφικής ενότητας. Οι σχέσεις με τα μεγάλα κέντρα του Αργολικού Κόλπου κατά την Προϊστορία, αλλά και τους ιστορικούς χρόνους, η επίκαιρη θέση του στο μυχό του Αργολικού, η μεγάλη έκταση της επικράτειάς του, επιβεβαιώνονται από τη μελέτη πια του ανασκαφικού υλικού. Ο κατακερματισμένος κυνουριακός Βορράς αποτελεί κάτι το εντελώς διαφορετικό από το νότιο σημερινό τμήμα. Η ισχνή παρουσία κατά τους μυκηναϊκούς χρόνους στο βόρειο τμήμα, δεν έχει σε τίποτε να κάνει με την έντονη μυκηναϊκή παρουσία στο νότο. Οι παράλληλες σχέσεις με τα κέντρα του Αργολικού, αλλά και τη μετέπειτα Λακωνική και η ιδιαίτερη ταφική αρχιτεκτονική μεταξύ άλλων παραπέμπουν σε μία πρώιμη διαμόρφωση ιδιαίτερης ταυτότητας της περιοχής κατά τους πρωτο – ιστορικούς χρόνους. Τα ευρήματα από την περίοδο του τέλους των ανακτόρων, ο εντοπισμός της αινιγματικής χειροποίητης στιλβωμένης κεραμικής τόσο στην στρωματογραφική ακολουθία του οικισμού, όσο και σε ταφικά σύνολα, η ανακάλυψη πρωτογεωμετρικών ταφών, οι προφανείς σχέσεις με τα τότε κέντρα της Αργολίδας κατά το πέρασμα στους ιστορικούς χρόνους, προοικονομούν την ανάπτυξη της σημαντικής θέσης των ιστορικών χρόνων.

Ως προς αυτά λοιπόν, η διερεύνηση μιας θέσης περιφερειακής, δεν είναι κατ’ ανάγκην εξ αρχής καταδικασμένη, πολλώ δε μάλλον ματαιοπονία. Το ερευνητικό πρόγραμμα της Νότιας Κυνουρίας αποτελεί την απτή απόδειξη. Πλέον διανύουμε μία κρίσιμη περίοδο ερευνητικά, αυτήν της μελέτης και δημοσίευσης της πρώτης περιόδου των ερευνών. Η χρήση της τεχνολογίας και προηγμένων αναλυτικών μεθόδων βρίσκονται στο επίκεντρο της μεθόδου κατάταξης και ερμηνείας. Στους νέους χάρτες της ιστορικής και αρχαιολογικής έρευνας για την περιοχή της νότιας Κυνουρίας, επιφυλάσσεται ιδιαίτερη θέση.