Χρονικά των Τσακώνων – Τόμος Η – Μέρος Δεύτερο – Από τη νεότερη ζωή του σπιτιού – Ο θάνατος στην Τσακωνιά

Σχετικά με τον θάνατο πάντα υπήρχε κάποιος συνήθως υπερήλικας που προέβλεπε τον θάνατο των συγχωριανών του. Επίσης υπήρχαν σημάδια που προέβλεπαν τέτοια γεγονότα π.χ. όνειρα, σκούξιμο κουκουβάγιας, σπασμένος καθρέφτης, κ.ά.. Κυριαρχούν αφηγήσεις με θέμα το «βούλεμα» δηλαδή η ώρα του κάθε ανθρώπου. Εφτά χρόνια συνήθως πριν τον θάνατό του, εμφανίζεται μπροστά σε άλλους ως αερικό. Σημαντικό είναι ο άνθρωπος να κοινωνήσει πριν πεθάνει. Οι φροντίδες στον νεκρό αναφέρονται με λεπτομέρειες και είναι γεμάτες συμβολισμούς. Σε περιπτώσεις που ο νεκρός είναι παθημένος ή εγκαταλειμμένος ισχύουν ειδικές τελετουργίες. Τα μοιρολόγια και οι γυναίκες που τα λένε έχουν σπουδαίο ρόλο σε μια τέτοια τελετουργία. Πληροφορούμαστε πως πενθούν τον νεκρό που έφυγε ενώ ήταν στα ξένα. Ακολουθεί η εκφορά, το σπάσιμο του πιάτου και η ταφή ενώ πολλές είναι οι παραδόσεις περί παραδείσου και κολάσεως. Όσοι ήταν παρόν στο ξεψύχισμα του νεκρού θα πρέπει να διαβαστεί από τον ιερέα. Προετοιμασίες και συμβολισμοί ισχύουν για τα εννιάμερα, τα σαράντα, τα εξάμηνα. Η ανακομοιδή του νεκρού γίνεται με την συμπλήρωση των τριών χρόνων. Η συμπεριφορά των συγγενών κατά την διάρκεια του πένθους είναι συγκεκριμένη. Ακολουθούν κείμενα με μοιρολόγια.