Χωρατά στα τσακωνοχώρια Tsakonian Archives

Στοιχεία Έκδοσης

Συγγραφέας: Χούπης Γ. Δημήτριος
Τίτλος: Χωρατά στα τσακωνοχώρια
Έτος: 1992
Σελ.: 154
ISBN.:
Εκδόσεις:

Ευχαριστούμε τον Μορφωτικό & Φυσιολατρικό Σύλλογο των Απανταχου Καστανιτσιωτών για την ανταπόκρισή του στο κάλεσμα του Αρχείου Τσακωνιάς, προκειμένου να ψηφιοποιηθεί το σύνολο του έργου του Δημήτριου Χούπη και να διατεθεί ελεύθερο για ανάγνωση στο κοινό.

Για όσους ενδιαφέρονται να προμηθευτούν τα βιβλία του Δημήτριου Χούπη, παρακαλούμε επικοινωνήστε με τον σύλλογο και την κ. Τζένη Χαρμαντά στα τηλέφωνα 2106858699 & 6937570471.

Πρόλογος

Ο Δημήτρης Γ. Χούπης, ερευνητής της ιστορίας και της παράδοσης της ορεινής Τσακωνιάς, στην Επαρχία Κυνουρίας-Αρκαδία, μας παρουσιάζει σ’αυτή την έκδοση όμορφες τοπικές ιστορίες απ’τη ζωή των χωρικών στα ορεινά χωριά της Τσακωνιάς (Καστάνιτσα, Πραστός, Σίταινα) στα παλιότερα χρόνια. Μας τις παρουσιάζει στην Τσακωνική διάλεκτο με τους ιδιωματισμούς της και στη νεοελληνική γλώσσα.

Είναι ανέκδοτες όμορφες ιστορίες απ’τη ζωή των πιο πάνω ορεινών χωριών της Κυνουρίας, παράξενες στους νεότερους, που σώθηκαν από στόμα σε στόμα στους κατοίκους τους και παράμειναν σα δείγματα του βίου τους. Φανερώνουν την σκέψη των χωρικών, τον τρόπο της ζωής τους,τη συμπεριφορά μεταξύ τους,τα αισθήματα, την αγαθοσύνη τους, τη σκωπτική διάθεσή τους, μέσα στις δύσκολες συνθήκες της πορείας τους, δείχνουν μια άλλη αντίληψη και νοοτροπία, που κυριαρχούσε στα παλιά χρόνια στα χωριά. Οι ιστορίες αυτές είναι βγαλμένες μέσ’ απ’το λαό, δήμιουργήθηκαν από τον ίδιο, μ’άφθαρτες δυνάμεις, με τις τάσεις της παλιάς εποχής και διαμορφώθηκαν με την τέχνη της ψυχής, της σκέψης και του λόγου του.

Ο συγγραφέας αγκάλιασε τους κατοίκους των πιό πάνω χωριών, δέθηκε μαζί τους συναισθηματικά, κατάγραψε το υλικό, με αγωνία ψυχής και πολύ κόπο, κάθισε με υπομονή, με τους γέρους του χωριού του (Καστάνιτσα) και το επαλήθευσε και δουλεύοντάς το, διαμόρφωσε, σαν τον τεχνίτη στο εργαστήρι του,τα δείγματα αυτά της Λαϊκής μας παράδοσης, ανοίγοντας κι’άλλους ορίζοντες της ζωής στα τσακωνοχώρια.

Ο Δημ.Γ.Χούπης κάθε τόσο γυρίζει στην πηγή του, πούναι τα χωριά της ορεινής Τσακωνιάς στην Κυνουρία και ξαναβαφτίζεται. Αυτός ο γυρισμός τον κρατάει σε αδιάκοπη επαφή με τη ζωή, τον πλουτίζει, τον ανανεώνει και του δίνει δυνάμεις, να συνεχίζει την προσφορά του στην ιστορία και στη λαογραφία του τόπου του.

Δημήτρης Γ. Τσολομήτης
Συγγραφέας

		σελ.
	Προλεγόμενα	5
	Για τον αναγνώστη	7
1.	Μιά μερίδα οδοντογλυφίδες / Μια μερζίδα οδοντογλυφίδε	10
2.	Το θεριό / Το θεριέ	20
3.	Η γάτα και η … κατσούλα / Α γάτα τσ΄α … κατσούλα	22
4.	Οι κατσικοκλέφτες / Οι κατσικογρέφτε	28
5.	Και … κόκκινο κόκκινο / Τσαι κότσινε κότσινε	30
6.	Τα κουδουνάκια / Τα κουδουνάτσια	36
7.	Το τάμα του Κοντοτσαρούχη / Το τάμα του Κοντοτσαρούχη	40
8.	Ο όρκος και το κοκκινέλι / Ο όρκο τσαι το κοτσινέλι	42
9.	Πόσων χρονών ήτανε το καϊκι / Πόσου χρόνου έκι το καϊτσι	46
10.	Ο παπα Σουρλάγκας / Ο παπα Σουρλάγκα	50
11.	Το χούι του παπα Σαράντη / Το χούι του παπα Σαράγκη	52
12.	Το μεγάλο αστέρι / Το ατσχιέ άσκι	56
13.	Ποιος … γάιδαρος; / Ποίερ όνε …;	60
14.	Δεν χρωστούσε τίποτα / Όκι χρωστούα τσίτα	62
15.	Η κλεψιά και η νηστεία / Α κρεψία τσ’α νήστεια	64
16.	Ο καθρέφτης / Ο καθρέφκη	66
17.	Η πονηριά του Πούλου / Α πανηρζία του Πούλου	70
18.	Χωριό μου και πάλι χωριό μου / Χώρα μι τσαι πάλι χώρα μι	72
19.	Ένα μπούτι για το παιδί / Ένα μερέ για το καμζί	82
20.	Το άγιο Ευαγγέλιο του παπα Λάμπρου / Το άγιε Βατζελίε του παπα Λάμπρου	84
21.	Σε είδα … Παναγιά μου / Ντ΄οράκα … Δέσποινα μι	86
22.	Της Ειρήνης και Κατερίνης / Ταρ Ερζήνη τσαι τα Κατερζίνη	88
23.	Η Ανάσταση / Ανάσταση	90
24.	Το γραμμόφωνο / Το γραμμόφωνε	92
25.	Το ηλεκτρικό / Το ελεκτρζικό	94
26.	Ο χαμένος γάιδαρος / Ο χατέ όνε	96
27.	Το τηλέφωνο / Το τελέφωνε	98
28.	Το πείσμα της παπαδιάς / Το πείσμα τα παπαδία	100
29.	Ο Παναγιώτης δεν πέθανε / Ο παναγιώτη δεν επενάτσε
30.	Το φεγγάρι / Το φεγγάρζι	106
31.	Εσύ τι ανακατεύεσαι; / Εκιού τσι έσ΄ αναδεγκούμενε	108
32.	Τώρα φωναχτά τον παπά / Έδαρη φωνιάτε το παπά	110
33.	Η Βαγγέλαινα / Α Βατζέλαινα	112
34.	Η μπεκρού / Α μπεκρού	114
35.	Ο Τζίφος / Ο Τζίφο	116
36.	Η εξομολόγηση / Α εξομολόγηση	124
37.	Το πάθημα του Αναγνώστη / Το πάθημα του Αναγνώστα	126
38.	Ο Δεσπότης και ο πασάς / Ο Δεσπόκη τσ΄ο πασιά	128
39.	Το κοκόσιομο / Το κοκόσιομο	130
40.	Η πρωτευουσιάνα / Α πρωτευουσιάνα	132
41.	Πως γινότανε η τρύπα στα μακαρόνια / Πουρ έκι νακχουμένα α κχραϊλα τθα μακαρούνια	136
42.	Οι κερασιές του γέρο Ρούμπου / Οι τσερασίε του γέρου Ρούμπου	138
43.	Η αερίστρα / Α αερζίστρα	142
44.	Το … άδικο / Το … άδικο	144
45.	Ο απήγανος / Ο απήγανε	146
	Άγνωστες λέξεις	153