Πραστός, Η παλαιά πρωτεύουσα της Τσακωνιάς

Η συμπληρωματική καταγραφή και εξιστόρηση, στα όσα μέχρι σήμερα έχουν γραφτεί, για την προσφορά του Πραστού -οικονομική και στρατιωτική- στην εθνεγερσία του 1821, μέσα από επίσημα έγγραφα, μαρτυρίες και αφηγήσεις από άτομα, που χρονικά έζησαν πιο κοντά στα γεγονότα της εποχής εκείνης, υπήρξε η αρχική σκέψη για τη συγγραφή της παρούσας εργασίας και ταυτόχρονα να τιμήσουμε τους κατοίκους αυτού του τόπου, οι οποίοι δεν έτυχαν δίκαιης και ανάλογης με την προσφορά τους αναγνώριση. Αντίθετα, στη διάρκεια του χρόνου, συντελέσθηκε μια ανιστόρητη υποβάθμιση του ρόλου τους.

Κατά την διάρκεια της συγκέντρωσης και ταξινόμησης του ιστορικού και αρχειακού υλικού, τμήμα του οποίου έρχεται για πρώτη φορά στο φως της δημοσιότητας, κρίθηκε αναγκαία η σύνδεση της προσφοράς τους στον αγώνα του 1821, με τη γενικότερη συμβολή τους στην ιστορική εξέλιξη του έθνους, όχι μόνο των Πραστιωτών αλλά και των άλλων Τσακώνων καθ’ όλην τη διαχρονική πορεία τους. Πορεία η οποία ξεκινάει από την αρχαιότητα, διατρέχει την εποχή του εκχριστιανιομού τους, το μεσαίωνα, την τουρκοκρατία και φθάνει μέχρι την περίοδο της επανάστασης και τις ημέρες μας.
Καταβλήθηκε προσπάθεια να υπάρξει ένα συνοπτικό ιστορικό-λαογραφικό πόνημα, χωρίς πολλές παραπομπές σε βιβλιογραφία και αυθεντικά κείμενα, διαρθρωμένο σε λίγες ενότητες (κεφάλαια ) ώστε να διαβάζεται εύκολα και από όλους.

Έτσι τα δύο αρχικά κεφάλαια της εργασίας είναι το μεν πρώτο αφιερωμένο στη καταγωγή των Τσακώνων και στη γλώσσα τους, το δε δεύτερο στη διασπορά τους στην αλλοδαπή και στις εκεί δραστηριότητές τους.

Η προσφορά του Πραστού στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα του 1821 καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος της εργασίας. Μεγάλο, επίσης τμήμα της κατέχει και η παρουσίαση των πολιτιστικών του μνημείων με πλούσιο φωτογραφικό υλικό.

Συνοπτική αναφορά γίνεται και στα ήθη και έθιμα του Πραστού, στα ποιήματα, στα τραγούδια του λαού του, στη διοικητική του οργάνωση στην πριν και την μετά την επανάσταση περίοδο, στο κάψιμο του από τον Iμπραήμ, καθώς και στην εξέλιξη και πορεία του στους νεότερους χρόνους.

Στο τέλος καταχωρίζονται οι διαχρονικής αξίας και χρησιμότητας «Προτάσεις Ανωνύμου Πατριώτη δια τον διπλωματικόν χειρισμόν τον Έθνους».

Σημειώνουμε ότι πολλά από τα γεγονότα που αναφέρονται στη παρούσα εργασία έχουν γραφτεί και από άλλες σχετικές εργασίες, και ακόμα ότι έχουν καταχωρισθεί, στο σύνολο του, το ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΦΗΓΗΜΑ
«Το πάρσιμο της Τριπολιτσάς», του λογοτέχνη Κωστή Τσούχλου, η εργασία της Ελένης Πσυλακιδάκου-Γραμματικάκη «Ο ΠΡΑΣΤΙΩΤΙΚΟΣ ΓΑΜΟΣ», το χρονογράφημα-πραγματεία του λογοτέχνη Μανόλη Ρούνη
«ΑΑΟΓΡΑΦΙΚΑ ΤΟΥ ΠΡΑΣΤΟΥ» (Τρία Πραστιώτικα μοιρολόγια) και απόσπασμα από την εργασία του ιερέα-καθηγητή Γεωργίου Ηλ. Πετρή «Τα Μοναστήρια της Κυνουρίας», που πρόθυμα μας παραχώρησαν για
την εδώ συμπερίληψή τους.

Το παρόν πόνημα, με δεδομένη την επιεική κρίση τον αναγνώστη, ως προς τη συγγραφική δεοντολογία και τη θεματική δομή τον, πιστεύουμε ότι πλάι στα αξιόλογα συγγράμματα-βιβλία τον Κωστή Τσούχλου «ΟΙ ΙΣΑΚΩΝΕΣ ΤΟΥ ’21» – 1984 και του Γεωργίου Παπαγεωργίον «Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΠΡΑΣΤΟΥ» – 1970 και “ΕΠΙΣΚΟΠΗ ΡΕΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΠΡΑΣΤΟΥ” – 1991, θα συμβάλει στη πληρέστερη γνώση του ιστορικού ρόλου του Πραστού στη μακραίωνη πορεία τον γένους μας και ιδιαίτερα στα χρόνια της επανάστασης του 1821.