Μπαίνοντας στη κωμόπολη εντυπωσιάζουν τα δίπατα και τρίπατα αρχοντόσπιτα με τις πλακόστρωτες ή βοτσαλωτές αυλές, με τις στέρνες που έχουν πέτρινα στόμια, οι πέτρινες σκάλες – ακόμη και στο εσωτερικό των σπιτιών – τα όμορφα κεραμοσκεπαστά χαγιάτια, τους υψηλούς πέτρινους ασβεστωμένους μαντρότοιχους – που κρύβουν τις ομορφιές των κήπων και αυλών, με τα γεράνια, τα αγιοκλήματα, τις λεμονιές- τα σκαλιστά και ζωγραφισμένα ταβάνια, τις περίτεχνες καμινάδες δίδουν στον επισκέπτη μια πρώτη γεύση της Τσακώνικης αρχιτεκτονικής. Μιας αρχιτεκτονικής ιδιαίτερα λαμπρής, δείγμα της προεπαναστατικής οικονομικής ευημερίας του Πραστού στην αρχή και του Λεωνιδίου κατόπιν.

Στο Λεωνίδιο σήμερα σώζονται τρία από τα μεγαλοπρεπέστερα προεπαναστατικά μνημεία της Πελοποννήσου και στολίσματα της αρχιτεκτονικής μας κληρονομιάς.

Πύργος Τσικαλιώτη

Ο Πύργος του Τσικαλιώτη – πυργόσπιτο του 1808- ιδιοκτησίας του Δήμου, που η μελέτη αποκαταστάσεώς του βραβεύτηκε από την Διεύθυνση Πολιτιστικών Δραστηριοτήτων της Ε.Ο.Κ. στα πλαίσια του προγράμματος διατηρήσεως της Ευρωπαϊκής Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς.

Εκ των 1100 μελετών που υποβλήθηκαν από όλες της χώρες της ΕΟΚ βραβεύτηκαν 24 και εκ των δύο ελληνικών η μία ήταν η αποκατάσταση του Πύργου Τσικαλιώτη. Με το έπαθλο των 15.000$ και με πιστώσεις 50.000.000 δρχ. από τα ΜΟΠ οι εργασίες αποκαταστάσεως βρίσκονται στο τελευταίο στάδιο αποπερατώσεώς των.

Το αρχοντικό μετά την πλήρη αναπαλαίωσή του θα φιλοξενεί εκθέσεις και πολιτιστικές εκδηλώσεις στο ισόγειο, στους δε ορόφους θα στεγάσει το Μουσείο στο οποίο θα εκτίθενται αρχαιολογικά ευρήματα [που ευρίσκονται σε άλλα Μουσεία] και άλλα ιστορικά έγγραφα και κειμήλια της ευρύτερης περιοχής μας.

Το αρχοντικό του Πολύτιμου και Κατσικογιάννη

Το αρχοντικό Πολύτιμου [1816] και το αρχοντικό Κατσικόγιαννη, πυργόσπιτο του 1807 που βρίσκεται στην βόρεια άκρη του οικισμού σώζονται ακόμη θραύσματα των γύψινων έγχρωμων υαλοφραγμάτων των φεγγιτών, οι ξύλινες μισάντρες με τα πατάρια τους, οι τουφεκίστρες και οι ξύλινες αμπάρες.

Ο Πύργος του Χατζηρούδη

Ο επισκέπτης θα θαυμάσει τον Πύργο του Χατζηρούδη -πυργόσπιτο του 1750 περίπου- με τοίχους διάτρητους από ποικίλα μικρά παράθυρα και πολεμίστρες [απλές κατακόρυφες σχισμές] με έμφαση στον αμυντικό χαρακτήρα του κτιρίου. Η κατοικία του πολεμικού αρχηγού των Τσακώνων στον Αγώνα του ΄21 Καπετάν Γιωργάκη βόρεια των Ταξιαρχών έχει επισκευαστεί , του δε Χατζηπαναγιώτη -οικονομικού χορηγού- καταρρέει.

Οι ευγενείς κάτοικοι του Λεωνιδίου ας μεριμνήσουν να μη γίνει άλλο έγκλημα ως αυτό με το γκρέμισμα της παλιάς αγοράς με το περίφημο ρολόι. Πρέπει να γίνει βίωμα στους κατοίκους του Λεωνιδίου ότι είναι τιμή που ο τόπος τους έχει χαρακτηριστεί παραδοσιακός οικισμός και να αποδίδεται η πρέπουσα τιμή στον εμπνευστή γιατρό και δήμαρχο αείμνηστο Στυλιανό Μερικάκη.

Υπάρχουν σήμερα ακόμη 120 περίπου κλασικίζοντα αρχοντικά χτισμένα από ντόπιους και Ιταλούς τεχνίτες μεταξύ των ετών 1840 και 1910 με φανερή τη δυτική επιρροή αλλά και με καθαρώς λαϊκά στοιχεία, τέτοια σπίτια είναι το Εκκλησιαστικό Γηροκομείο, του Μουγγού, της Σαραντοπούλου, του Ροζάκη, του Παπαγεωργίου, του Σαραντάρη, του Σαρρήγιαννη, του Μερικάκη, τα Τροχαναίϊκα, του Κυρίου [Ψαρρά], του Αρκουδάρη, του Ευσταθίου, του Ρουμπάνου, του Σαράντη, του Βουγά, του Βαρβέρη, του Καρδαρά [ιδιοκτησία της φιλοπτώχου αδελφότητος], του Τσουμάκη [πρώην Σταμάτη Τροχάνη], του Γραβενίτη, του Σταύρου, του Μπεκύρου, του Λάτση ,του Γιαννούση, του Πολίτη, του Κατσίγκρη, του Φασιλή, της Αγροτικής Τραπέζης [πρώην Προέδρου Θ.Σαρρή], του Χατζηγιάννη ,του Μίχα, του Ρέππα, του Δολιανίτη, του Δρεπανιά, του Ποϊλα, του Χαρμαντά, τα Σμυραίικα, του Τσούχλου, του Γεωργίτση, του Σιώρα, του Κοντολέοντος, του Ρουσάλη, του Δεμέστιχα, του Μπακαλούμου, του Σακελλαρίου , του Κουτσουμάρη, του Πετσαλά, του Χιώτη, του Χείλαρη-Τσόκρη[πρώην Σαραντάρη], του Μάνου [πρώην Μερίκα], του Σιώρα, του Πουτσελά, του Μιχαλιέρου, του Γεωργόπουλου, του Λεκκού[πρώην Χατζαπαναγιώτη], του Γούλελου, του πατέρα Καραχάλιου, του πατέρα Γολεγού, του πατέρα Φιλιππακόπουλου, του Τσουμάκη, τα Λυσικαταίικα τα Κατσιγκραίικα, τα Γεωργιτσαίικα και μια εκατοντάδα άλλα.Πραγματικό στόλισμα αποτελεί και το τετρατάξιο δημοτικό σχολείο τύπου Καλλία, που λειτουργεί από το 1910 περίπου.

Σχετικές Αναζητήσεις