Τίτλος: Αιχμές του Θεοκλήτου Φαρμακίδη για τον Κυνουρίας Διονύσιο: οι αιτίες της αντιπαλότητας και ο ρόλος του Κωνσταντίνου Οικονόμου του εξ Οικονόμων σε αυτήν
Εισηγητής: Τζιερτζής Σωτ. Αθανάσιος, Φιλόλογος – Πτυχιούχος Διδάκτωρ και Επιστημονικός Συνεργάτης του Τμήματος Θεολογίας Α.Π.Θ.
Περίληψη Εισήγησης για το 8ο Τσακώνικο Συνέδριο
Η εισήγηση θα παρουσιάσει τη διάσταση μεταξύ του Επισκόπου Κυνουρίας Διονυσίου και του αρχιμανδρίτη Θεοκλήτου Φαρμακίδη υπό την οπτική γωνία του τελευταίου μέσα από τη δημοσιευμένη «Απολογία» του. Ο Φαρμακίδης προσπαθεί να καταδείξει την ανακολουθία στη στάση του Διονυσίου ως προς το ζήτημα της αυτοκεφαλίας της ελλαδικής Εκκλησίας και παράλληλα να δικαιολογήσει τη δική του επιλογή, για την οποία γινόταν ακόμη αντικείμενο επιθέσεων. Υποκινητή της εκστρατείας εναντίον του ο Φαρμακίδης κατονόμαζε τον προσκείμενο στον ρωσικό παράγοντα Κωνσταντίνο Οικονόμο τον εξ οικονόμων, από τον οποίο επηρεάστηκαν και άλλα μέλη της Συνόδου, με αποτέλεσμα να γίνει αναδίπλωση της Εκκλησίας της Ελλάδος σε διάφορα θέματα από τη διαλλακτικότητα στην αυστηρότητα κατά την προεδρία του Διονυσίου στην Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος στο πνεύμα του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Κρυφό κατήγορό του για την εκτέλεση της πολιτικής του δίωξης, όπως εξέλαβε την απομάκρυνσή του από τη θέση του γραμματέως της Ιεράς Συνόδου, θεωρούσε ο Θεόκλητος τον Επίσκοπο Κυνουρίας, καθώς ήταν ο μόνος που θα μπορούσε να επηρεάσει την κυβέρνηση βάσει της πρόσφατης αναταραχής που σχετιζόταν με τον Θεόφιλο Καϊρη. Για να αποδείξει την αλλαγή στάσης του Διονυσίου, ο Φαρμακίδης παρέθεσε αυτούσια επιστολή του Κυνουρίας προς τον ίδιο το 1835, με την οποία ζητούσε τη μεσολάβησή του για την επίλυση της δυσχερούς καταστάσεως στην οποία είχε περιέλθει, ενώ την δικαιολογούσε με τον ερχομό του Κωνσταντίνου Οικονόμου από το Ναύπλιο στην Αθήνα μετά την επ’ ολίγον ανάληψη της προεδρίας της Ιεράς Συνόδου από τον Διονύσιο. Η εισήγηση θα προσπαθήσει να διερευνήσει και τον ρόλο της Πολιτείας και τις συνέπειες των κυβερνητικών αλλαγών στα εκκλησιαστικά ζητήματα κατά τη μετάβαση από την περίοδο της Αντιβασιλείας στην εποχή της βασιλείας του Όθωνα.